هنرمندان،عروسکهای پشت ویترین نیستند | تئاتر دولتی پاسخگوی « قوانین کار » نیست!

مریم کاظمی،کارگردان،نویسنده وبازیگر سینما،تئاتر و تلویزیون در گفتگو با خبرنگار دیباچه گفت: بی برو برگرد قوانین سانسور وجود دارد،بدون اینکه برایش دعوتنامه فرستاده باشیم ویا انحصارا به این قانون رأی داده باشیم.

این بازیگر و کارگردان در رابطه با فعالیت‌های اخیر‌ خود اظهار داشت: در شش ماهه اول 97 سه نمایش روی صحنه برده‌ام؛«غول بزرگ مهربان» ویژه کودک و نوجوان و نمایش«خسیس» و«رویای شب تابستان» کمدی‌هایی ویژه بزرگسالان. در حال حاضر به همراه همکارانم در ستاد اجرایی جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان مشغول آماده سازی کارهای برگزاری هستیم و کم کم به جشنواره نزدیک می‌شویم.

وی درخصوص دلیل کاهش مخاطبان رسانه ملی گفت: به عقیده من مخاطب از دست نرفته،بهتر است بگوییم شرایطی بوجود آمده و شاهد رفتار و واکنشی هستیم که به نظر می‌رسد،مخاطب موقتا با رسانه قهر کرده و رویش را برگردانده است؛باید از او دلجویی کرد وبا جلب اعتماد دوباره او را به چرخه پرشور تماشا برگرداند والبته به آسانی میسر نخواهد بود.

این کارگردان در ادامه در رابطه با مشکلات مالی بازیگران در تئاتر افزود : هر کسی که وارد حرفه بازیگری شده،چنانچه راهش را به درستی انتخاب کرده باشد،می‌داند که کار در تئاتر و سینما معیارهای ارزیابی قابلیت اندازه گیری ندارد؛عمدتا به دو دلیل :یکی ماهیت خود کارهای هنری نمایشی است که ارزش گذاری نهایی، اقتصادی آن را نه قانون و قرار بلکه تقاضا و تماشا تعیین خواهد کرد و دلیل دوم عدم قوانین زیربنایی برای تعیین کف دستمزدهای پایه‌ای وظرفیت شغلی کارکنان تئاتر است.

تئاتر دولتی به عنوان مشخص ترین کارفرمای تئاتری‌ها، پاسخگوی قوانین کار نیست زیرا در چارچوب دسته بندی شغلی تعریف نشده است و بسیاری از مسئولیت هایش را به دوش سالن‌هایی انداخته که نام خصوصی را روی خود گذاشته‌اند و سالن‌های خصوصی هم تجارتخانه‌هایی هستند که برای بازگشت پولی که سرمایه گذاری کرده‌اند،مکانشان را اجاره می‌دهند،صرف نظر از اینکه تئاتر بتواند فروشی در گیشه داشته باشد یا خیر.

تئاتر دولتی با خصوصی تفاوتی ندارد؛ همه باید تابع قوانین پرداخت یکپارچه دستمزد به صورت پایه باشند.این ایده‌آل و آرمانی است که همه کارکنان تئاتر برای رسیدن به آن باید تلاش کنند و معمای پیچیده اقتصاد هنر نمایش در کشورمان را با هم حل کنند.

بازیگر فیلم سینمایی"جامه دران" با داستانی تمثیلی وضعیت حال حاضر تئاتر را تشریح کرد و گفت: تئاتر دولتی ما مثل پدر یک خانواده عیالوار است که انتخاب همسری اصیل از خانواده تئاتر به او تحمیل شده و ازدواج کرده و اکنون با داشتن چندین بچه که مسئولیت معیشت و اداره همه آنها را برعهده دارد از وظایف خود خسته شده و ناگهان تئاتر خصوصی را می‌بیند و عاشقش می‌شود.می‌خواهد همسر قبلی را رها کند و با تئاتر خصوصی ازدواج کند ولی می‌ترسد. یواشکی هوای تئاتر خصوصی را دارد و سعی می‌کند بچه‌ها را هم طرفدار زرق وبرق جدید کند به این امید که همسر سابق خودش دست از سرش بردارد و او را رها کرده و به حال خود بگذارد.

وی در پاسخ به این پرسش خبرنگار دیباچه که" سانسور در اجرا چه تأثیری بر کیفیت کارها می‌گذارد" اظهار داشت: سانسور خط قرمزی است که نوشته را از یکدستی و خوش نمایی درآورده و آن را خط خطی می‌کند. ولی بی برو برگرد قوانین سانسور وجود دارد،بدون اینکه برایش دعوتنامه فرستاده باشیم ویا انحصارا به این قانون رأی داده باشیم. در بسته قانون اساسی کشورمان قوانین خوشایند و ناخوشایندی وجود دارد.همین قانون اساسی که حق را به مجریان قانون برای تبعیت از آن و اعمال قوانین بالا دستی می‌دهد،همین قانون در بخشی دیگر به شهروندان این اختیار را داده است که روح قوانین را جستجو کنند وچنانچه مغایر و مشکل آفرین است برای یافتن راه حل‌ها در جهت سهولت رفتاری تلاش کنند.مشکلات ما را کسی از بیرون حل نخواهد کرد.هنرمندان عروسک‌های پشت ویترین نیستند که با آنها عکس یادگاری بگیریم،افرادی زنده و دارای اندیشه وقدرت عمل هستند.

کاظمی در رابطه با وجود مافیا در تئاتر کشور گفت: مافیا چگونه و تحت چه شرایطی به وجود می‌آید؟ عدم وجود قوانین درست و غیرقابل تفسیر،بی عدالتی کار و تقسیم پول وسرمایه،بی عدالتی تقسیم امکانات وخیانت به باورهای راستین و حقیقی،رشوه گیری کارمندان حوزه مورد بحث،فروش امکانات وموقعیت‌ها،سوء استفاده از قوانین،حمایت نیروهایی که باید پشتیبان بدنه باشند از نیروهای قدرت،اکثریت نادان و اقلیت خائن،فروش خلاقیت و هنر،خالی کردن زیرپای رفیق. در هر جامعه‌ای چنین شرایطی حاکم باشد گروه‌ها ابتدا برای یافتن هنجار جدید به هم می‌پیوندند وبعد کم کم خودشان تبدیل به تراست و نقطه قدرتهای خطرناک و انحصارطلب می‌شوند. اگر می‌پندارید در جامعه هنری ما این شرایط حاکم است،می‌توانید وجود مافیا را امکان پذیر بدانید.

وی در انتها درخصوص حمایت از هنرمندانی که درگیر حواشی کاری می‌شوند اظهار داشت: حاشیه‌ها هم به دنبال عدم توجه به قوانین تعریف شده به وجود می‌آیند.با تعبیر و تفسیرهای مختلف و سلایق گوناگون که علاقه به تعمیم جزء به کل را ایجاد می‌کند،حاشیه ساز می‌شوند. اولین حمایت و فهم می‌بایست از خانواده خودمان صورت گیرد و این حمایت قوی به هیچ نیروی بیرونی اجازه نخواهد داد افراد این خانواده را دست بیندازد و حمایت نکند و برایش مشکلی به وجود آورد.

گفت و گو از : اعظم صفایی